Qswich YAG - Bệnh Viện Mắt Quốc Tế DND - 128 Bùi Thị Xuân HN

Laser YAG phát minh năm 1964, là loại laser rắn sử dụng hoạt chất tinh thể Neodym Ytrium Aluminium Garnet, tuy nhiên giai đoạn đầu ứng dụng điều trị còn nhiều hạn chế. Năm 1983, nguyên lý phân hủy quang nhiệt chọn lọc của Anderson và Parish được phát minh, tiếp sau đó hệ thống Q – switched của laser cũng ra đời (Xung ngắn – năng lượng cao). Từ đây mở ra một hướng mới cho việc điều trị thành công các thương tổn sắc tố mà không để lại các di chứng của các loại laser trước đã tạo nên.
Năng lượng laser tác dụng lên vùng sắc tố bệnh lý, các sắc tố bệnh lý hấp thu quang năng có bước sóng cố định sẽ giãn nở và vỡ nhỏ. Các sắc tố ở lớp thượng bì vỡ nhỏ được đẩy lên bề mặt, các sắc tố nằm sâu trong da được phân hóa thành những hạt sắc tố nhỏ li ti, bi thực bào trong cơ thể tiêu hóa và thải ra ngoài theo hệ thống bài tiết của cơ thể. Các sắc tố nhạt dần cho đến khi biến mắt hoàn toàn.
Một số chỉ định
1. Lentigo: tổn thương của lentigo là những dát nhỏ, hình tròn, bầu dục, màu đen hoặc nâu. Vị trí tổn thương có thể ở bất kỳ vùng nào trên cơ thể. Lentigo do ánh sáng mặt trời: tổn thương thường xuất hiện tại các vị trí hay tiếp xúc với ánh nắng như mặt hoặc tay và tăng lên theo tuổi. Lentigo simplex: thường gặp ở trẻ em, màu của tổn thương đồng nhất từ màu nâu đến màu đen. Hình ảnh giải phẫu bệnh cho thấy đây là một tổn thương sắc tố vùng thượng bì. Điều trị lentigo bằng laser QS Yag bước sóng được lựa chọn là 532 nm, năng lượng 0,9 – 1,3 J/cm2. Kích thước chấm 2 – 4 mm, liệu trình điều trị 1 – 3 lần tùy theo mức độ tổn thương. Khoảng cách giữa 2 lần điều trị 3 – 5 tuần. Kết quả điều trị thường tổn thương hết hoàn toàn.
2. Tàn nhang: là những đốm, chấm màu nâu hoặc vàng, kích thước nhỏ, vị trí có thể vùng mặt hoặc trên cơ thể. Bệnh tăng lên vào mùa hè,tăng dần theo tuổi. Trên hình ảnh giải phẫu bệnh các nhú bì bình thường, lớp đáy tăng sắc tố, số lượng sắc tố bình thường nhưng tế bào sắc tố và các hạt melanosome lớn hơn bình thường. Điều trị bước sóng lựa chọn là 532 nm, kích thước chấm 2- 3 mm, liệu trình 1 – 3 lần khoảng cách giữa 2 lần điều trị 3 – 4 tuần. Ngay sau bắn laser với bước sóng 532 nm tổn thương chuyển sang màu trắng, rộp nhẹ, sau đó lấm tấm rớm máu và tạo vảy. Vảy thường bong sau 4 – 5 ngày điều trị. Kết quả điều trị rất cao có thể hết hoàn toàn tổn thương trong một thời gian dài, tuy nhiên phần lớn tàn nhang có tái phát sau điều trị.
3. Bớt cà phê sữa: là những dát màu nâu ranh giới rõ với vùng da lành, vị trí có thể gặp tại bất kỳ vùng nào trên da, kích thước tổn thương đa dạng. Phác đồ điều trị 2- 4 lần, khoảng cách giữa 2 lần điều trị là 4 – 6 tuần, bước sóng 532 nm, kích thước chấm 2- 4 mm.
4. Bớt Ota: là những dát màu xanh hoặc nâu, mức độ đậm tăng dần các màu bao gồm: nâu, nâu tím , tim xanh và xanh đen.Vị trí tổn thương vùng mặt, tương ướng vùng chi phối nhánh 1, 2 của dây thần kinh số V. Ngoài tổn thương trên da, nhiều bệnh nhân có tổn thương kết hợp ở niêm mạc. Bớt Ota đáp úng tốt với điều trị QS Yag bước sóng lựa chọn 1064 nm mức năng lượng 8J/ cm2 kích thước chấm 2 – 4 mm thường cần 6 – 10 lần điều trị.
5. Bớt Hori: biểu hiện lâm sàng: là những dát màu nâu hoặc đen tại các vị trí vùng trán, 2 bên thái dương, 2 bên má, 2 bên mi mắt hoặc cạnh mũi, không kèm theo ngứa hoặc đỏ da. Bước sóng lựa chọn 1064 nm, mức năng lượng 5 – 6 J/cm2, kích thước 3 -4 mm. liệu trình điều trị 4 – 5 lần, khoảng cách giữa 2 lần điều trị 6 – 8 tuần. Kết quả cũng thường đạt được > 60 % tổn thương.
6. Xóa xăm: Laser QS Yag tác dụng tốt với hình xăm màu đen hoặc xanh đen khi điều trị bước song 1064 nm. Xăm màu đỏ, cam và tía với bước sóng 532 nm. Xăm màu vàng và trắng không đáp ứng điều trị
7. Nám má: thương tổn cơ bản là các dát màu nâu đôi khi đen xạm, kích thước thay đỏi bất kỳ, sắp xếp đối xứng ở 2 bên má, trán, thái dương và cằm. Thương tổn tập trung thành đám, bờ rõ nhưng không đều, không có đỏ da, không bong vảy, không teo da, không ngứa. Nám má là một trong những rối loạn sắc tố, đáp ứng điều trị thất thường, kết quả không cao và thường xuyên tái phát.